Mantel der Liefde – Speech Opening

Speech – Opening Expositie

Begin dit jaar zat ik met Theo Andriessen van BredaPhoto om de tafel met het idee om meer te doen met het onderwerp Mantelzorg. Geen foto’s aan de muur, maar iets speciaals. Theo zei dat ik dan een stichting moest oprichten en fondsen moest werven. Een ver van mijn bed show. Ik zou dit toch gewoon –net als altijd- in mijn eentje gaan doen? Lekker ironisch…

Mantelzorg is een actueel en zeer urgent thema deze dagen. Ruim vier miljoen volwassenen in Nederland zijn mantelzorger. Een groot deel daarvan zorgt voor een oudere. De laatste jaren zijn de zorgvraag en zorgkosten toegenomen, het aandeel 65 plussers op de totale Nederlandse bevolking stijgt en door de toegenomen levensverwachting zal ook het aantal 80 plussers in de toekomst fors stijgen. Mensen worden meer en meer opgeroepen om bij hulpvragen na te gaan wie in hun eigen netwerk zou willen zorgen. Gelukkig is de bereidheid om voor elkaar te zorgen er ook. Dat blijkt wel uit het feit dat een op de drie volwassenen mantelzorg geeft. Daarnaast zijn er heel veel mensen in Nederland die zichzelf niet als mantelzorger zien, zoals mijn eigen moeder. We hopen dat deze tentoonstelling ervoor zorgt dat ze zich realiseren dat ze Mantelzorger en dat ze weten dat ze niet alleen zijn. Een hart onder de riem, een ode aan de mantelzorger.

Ik schreef een projectplan en in april besloot ik mijn idee openbaar te gooien in een blog: hulp gezocht. Carla van Gaalen, copywriter, grafisch designer en mantelzorger van haar moeder reageerde. Zij liep ook al langer rond om iets met dit thema te doen en wilde graag helpen. Haar eerste idee was om het vooral pas in november 2018 te doen, want het was wel heel kortdag allemaal. Kortdag? Wist ik veel. We hadden toch nog een half jaar? Om fondsen te werven en alles te maken? Ze stelde voor om ruimtelijk ontwerpster Merel van der Linden erbij te halen.

Begin mei zaten we pas voor het eerst met elkaar rond de tafel. Mijn kleine idee werd ineens realiteit. Er kwamen schetsen, een begroting en allerlei wilde plannen. In het kader van “ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan” gingen we ervoor. Toen we eind mei een eerste gesprek hadden bij de Gemeente kwam de eerste boost. Zie je wel, het is écht een goed project. Dankjewel Anne-Rienke Hendrikse, Marianne de Bie en Miriam Haagh voor jullie support.

Ook had ik contact met het ministerie VWS. Secretaris Generaal Erik Gerritsen was enthousiast en er zou contact met me opgenomen worden. Ondertussen tikte de tijd door en begonnen we te twijfelen of november wel zo’n goed idee was. Moesten we het niet uitstellen tot Maart? Had Carla toch gelijk gekregen? Het was juli. Ik stond een te kleine bikini te passen in de Hunkemöller. Heel ongemakkelijk in lelijk tl-licht toen mijn telefoon ging. Het ministerie. Ze wilden ons graag ondersteunen.

Sta je dan, huilend in een te kleine bikini in de Hunkemöller… ik belde Carla en Merel meteen op en we besloten ervoor te gaan. Nu kon het niet anders dan goed komen, we zouden november makkelijk halen. Ik moest toch maar écht een stichting op gaan richten…

Ook hadden we contact met Annemiek Tekstra van Kunstbalie. Zij vertelde me dat je samen met adviseur het impulsgelden traject van de provincie in kon gaan en dat zij dat best wilde zijn! Iets wat onmogelijk leek in onze hoofden werd ineens toch mogelijk. 11 september pitchten we bij het Brabants Kennis Centrum Kunst en Cultuur.

Merel had een ontwerp gemaakt waarin er plek was voor 12 verhalen, vindt daar maar eens mensen voor! Vrij in het begin van dit hele traject zat ik al om de tafel met zorgorganisatie de Riethorst Stromenland die voor me op zoek gingen naar koppels die mee zouden willen doen aan het project. Zij “leverden” 5 waanzinnig mooie verhalen en wilden ons project ook nog eens steunen met een sponsorbankje. Iets waar we ontzettend blij mee zijn.

Natuurlijk moest er ook gefotografeerd en geïnterviewd worden. Samen met Carla sjeesde ik half Brabant door van koppel naar koppel. We interviewden soms meerdere mensen per dag en zaten dan huilend samen in de auto van de intens verdrietige én intens mooie verhalen die we hoorden. Mijn ouders waren natuurlijk een van de koppels, maar we ontmoetten ook een mantelzorgende hond en vier generaties die zich op de toekomst voorbereiden. We ontmoetten Theo en Irene Stikkers, de familie Motter, familie de Vries, Bats, Storm, Knaapen, Overmeer, Tante Jo en Oma Geertje, en Cilia met haar vier kinderen. Ik ben heel erg dankbaar dat ik zo dichtbij mensen mocht komen om hun leven in beeld te brengen. En we zijn diep onder de indruk van ieders verhaal, liefde en aandacht voor elkaar. Zonder de koppels, zonder jullie, was er geen Mantel geweest.

Toen we eind september hoorden dat de provincie ons ondersteunde met een impulsgeld begonnen we ons te beseffen dat de opening zo’n 2 maanden later zou zijn. Gert Paans, van Kunstkasten, de bouwer van dit alles, begon in de eerste week van oktober pas met bouwen. Dat is vijf weken geleden om precies te zijn. Gert, de volgende keer als ik een gek plan in mijn hoofd heb, klop ik eerder bij je aan. Beloofd.

Carla, Merel en ik bleken een ontzettend goed team dat elkaar op allerlei manieren konden ondersteunen. Als fotograaf vaarde ik blind op het ontwerp van Merel. Geen foto’s kunnen zien bij binnenkomst? Alles verstopt? Een puzzel maken van foto’s? Ik vond het doodeng, maar zie hier het resultaat. Je moet elkaar helpen om de beelden te kunnen bekijken, of je nou wil of niet. Mantelzorgers hebben vaak ook geen keus. Carla heeft de verhalen van de koppels ontzettend mooi opgetekend en de grafische laag ontworpen, bij mijn foto’s en het ontwerp van Merel. De interviews zijn gebundeld in een boekje.

Nu ik hier sta kan ik bijna niet geloven dat het gelukt is. Het afgelopen half jaar is een achtbaan vol emoties geweest. De ene dag met goed nieuws, de andere dag met slecht nieuws. Ik ben ontzéttend trots op ons, dat we dit gewoon voor elkaar gebokst hebben. Ik heb nog nooit zo erg geloofd in een project als in dit. En kijk nu eens.

Ik wil in eerste instantie alle koppels bedanken die hebben meegewerkt aan dit project. Dankzij jullie komt mantelzorg tot leven. Dankzij jullie is deze expositie er.

Dankjewel Carla en Merel voor jullie vertouwen in mij en het project. Ik vind het heel bijzonder dat jullie vol mee in dit avontuur zijn gedoken en er van het begin af aan in geloofd hebben. Ik ben echt mega trots op ons.

Dankjewel papa en mama dat jullie in je gekke dochter geloven en altijd vierkant achter me hebben gestaan ook wanneer jullie dachten dat het niet goed zou komen. En dankjewel dat ik mijn volle hoofd bij jullie mocht legen met verhalen waar jullie meestal geen touw aan vast konden knopen.

Dankjulliewel Gert, Mart en Marco dat jullie zo ongelooflijk hard hebben gewerkt om deze bouwwerken in 5 weken tijd neer te zetten.

Dankjulliewel Dansnest voor de te gekke openingsdans.

Dankjulliewel Ministerie VWS, Gemeente Breda, Provincie Noord-Brabant, Kunstbalie, BKKC, De Riethorst Stromenland en Maria Mediatrix dat jullie in ons project geloofden en ons financieel ondersteunen.

Dankjulliewel NS, Yassin, Jeannette, voor de prachtige locatie.

Dankjulliewel Niels, Yonne, Kristel en Damian voor het mede mogelijk maken van het educatieproject.

Dankjewel Herman voor je nuchterheid in tijden van stress, en dankjewel voor het penningmeester willen zijn.

Dankjewel aan IEDEREEN die ik heb bestookt met vragen, die hebben geholpen met het fondsen werven, met motiveren, het vinden van koppels, het opbouwen, beeldbewerking, het uitzoeken van de foto’s en ga zo maar door.

Dankjewel aan mijn vrienden die ik het afgelopen jaar nogal heb verwaarloosd.

En mocht ik iemand vergeten zijn, DANKJEWEL.