Twee-duizend-en-vijftien

Het is weer tijd voor een terugblik op het afgelopen jaar. Ik hou stiekem wel een beetje van die terugblikken. Een beetje melancholisch mijmeren over wat het afgelopen jaar me allemaal gebracht heeft. Scrollen door mijn foto’s op mijn Iphone en dingen tegenkomen die ik alweer was vergeten. Dingen om bij stil te staan en dingen om snel weer te vergeten.

Ik luidde twee-duizend-en-vijftien in samen met een lieve vriendin in Antwerpen. Er was een fles prosecco die we aan de kaai opdronken terwijl we naar het vuurwerk keken. Er waren eindeloze dansjes en er was een leuke Belg die ook nog eens goed bleek te kunnen zoenen. Al met al een prima begin van het nieuwe jaar.

IMG_8486

Eigenlijk zag ik best wel een beetje op tegen dit jaar. Nee, dat is niet het goede woord. Ik vond dit nieuwe jaar nogal spannend. Afgestudeerd en wel was ik natuurlijk, maar qua opdrachten liep het allemaal nog niet zo. Het vertrouwen in mezelf als zzp-er was nog niet heel erg groot in januari.

Gelukkig had ik niet zo veel tijd om daar mee bezig te zijn want ik was druk bezig met het organiseren van mijn allereerste boekpresentatie. Op zestien januari -tevens de verjaardag van mijn oma- werd Weather Permitting feestelijk gepresenteerd bij Boekhandel Heinen in Den Bosch. God wat was ik zenuwachtig. De beamer deed het, Iris Penning, de leukste zangeres van Nederland was er ondanks haar griep en samen met Ronella (die ik vond via twitter! HOERA!) namen we de tekst door. Ik had Ronella gevraagd mij te interviewen zodat ik niet enkel een lezing hoefde te geven. Ik zat aan een tafeltje heel erg te focussen op mijn tekst en durfde niet de boekwinkel in te kijken. Geen idee of het druk zou worden. Toen we begonnen keek ik op en kreeg ik een halve hartverzakking: de boekhandel was afgeladen vol. Ik begon de boekpresentatie dan ook met een kop als een kreeft.

IMG_9125

Het was misschien wel een van de mooiste momenten van afgelopen jaar. Het harde werken werd beloond, Iris kreeg mensen aan het huilen met haar mooie liedjes en er waren zoveel leuke lieve mensen gekomen. Dankbaar was ik toen ik ‘s avonds met twee vriendinnen bitterballen en bier naar binnen werkte op mijn veel te hoge hakken.

De weken erna stonden in het teken van het boek. Omroep Brabant kwam me filmen, en nodigde me uit bij de radio. Mijn boek kwam langzaam maar zeker in de boekhandels te liggen en ook via mijn website bleven de bestellingen binnenkomen. Ik kon het niet geloven. In februari was het tijd om alles eruit te gooien en dus danste ik vier dagen verkleed als eenhoorn in het mooie Oeteldonk. Het was misschien wel de leukste carnaval ooit.

IMG_9898

Na de carnaval ging alles heel snel. Ik mocht komen praten bij Spijkers met Koppen, sprak bij Pecha Kucha Breda, Weather Permitting stond in verschillende kranten en ik begon steeds meer opdrachten te krijgen. En dus was het eind februari tijd voor een roadtrip naar de zon. Naar de Zeeuwse zon welteverstaan. Samen met vriendin Dagmar heb ik een hele middag in de zon in de duinen gelegen en naar de blauwe lucht gekeken. Eindeloos gefilosofeerd over het leven, bier gedronken en heel hard liedjes meegezongen in de auto.

IMG_0252 IMG_0049

In maart mocht ik samen met Bob van Omroep Brabant een nachtje plaatjes draaien op de radio. Was ik te zien in Fotostudio de Jong, hing ik twee foto’s op in het kantoor van de wethouder van cultuur in Breda én waaide ik uit op Schiermonnikoog. Wat eerst een eventueel nieuw eiland project zou worden werd uiteindelijk gewoon een heerlijke drie dagen weg samen met mijn broer. Het eilandgevoel opzoeken wat ik zo had gemist. Ook zag ik Spinvis live tijdens een verrassingsoptreden ergens in Breda.

IMG_0613 IMG_1728

April kabbelde voorbij. Ik had meer opdrachten, leerde leuke nieuwe mensen kennen en danste een dag en een nacht op de verjaardag van onze Willie. In Mei zocht ik mijn ouders op in Zuid-Frankrijk waar zij hun 25 jarige huwelijk vierde. Het was een heerlijke week in de zon. Bij thuiskomst mocht ik meteen de leukste bruiloft van het jaar vieren: die van mijn eigen neef. Er waren dansjes op Jazz in Duketown en nog meer publicaties in kranten.

IMG_2782 IMG_3770 IMG_5151

Juni gaf me een super intiem concert van Glen Hansard, en later nog een uur of wat zuchtend naar hem staren op een Amsterdams terras. Ik fotografeerde een tof feest van de Hypotheker, kreeg 10 pagina’s over mijn boek in Seasons en begon na te denken over Project Papa. Juli vloog voorbij met leuke dingen en veel werken in mijn atelier.

In augustus maakte ik een daadwerkelijk begin aan Project Papa. Twee weken lang genoot ik van de Zuid-Franse zon, wijn en lekker eten terwijl ik natuurlijk ontzéttend hard aan het fotograferen was.


IMG_5434IMG_6836 IMG_3589

In september vierde ik mijn verjaardag in mijn favoriete katenjurk, at ik heel veel taart, reed ik in een elektrische BMW i5, werd mijn chinchilla beroemd in het NRC, zag ik Glen Hansard in Brussel terwijl ik een helse griep had. Wandelde ik heel wat kilometers door het Mastbos, trouwde ik een hond (huh?) en was ik te gast bij Autoloze Talkshow, een supertoffe literaire talkshow in Nijmegen. Oktober bracht me de zee, allerlei leuke feestjes en nogmaals Glen Hansard (Oei, nu wordt het genant). Dit keer in Amsterdam. Ik gaf workshops in Amsterdam en Den Bosch en werkte vooral veel. Net als in november en december eigenlijk.

IMG_8071 IMG_9007

Samen met Marleen Hoftijzer werkte ik aan mijn grootste opdracht tot nu toe en natuurlijk was er ook de persreis naar Ortisei samen met Tjeerd Langstraat waarin ik de mooiste foto’s maakte in de bergen. Dat er in 2016 maar meer van dit soort reisjes mogen komen.

IMG_9061 IMG_0495

Natuurlijk kende ook 2015 zijn nare momenten. Ik nam afscheid van Ome Joop, mijn lieve buurman die ik heel erg zal gaan missen. 2015 was ook het jaar dat ik een nachtje moest slapen in een slaapcentrum en waar ik ontdekte waarom ik eigenlijk al jaren zo moe ben: ik rust ‘s nachts niet uit wegens een slaapstoornis. Ergens fijn, ergens niet. Medicatie uitproberen is niet echt mijn favoriete bezigheid. Natuurlijk waren er ook genoeg momenten waarbij ik het hele zzp-zijn ontzettend eng vond en waren er dagen waarop ik het écht even niet meer zag zitten maar al met al was 2015 een waanzinnig mooi jaar.

IMG_9761

Oh, een voordat ik het vergeet; op de valreep van dit jaar kocht ik natuurlijk nog mijn prachtige nieuwe Nikon d810. (Hoe kan ik dat vergeten!)

In twee duizend zestien hoop ik eigenlijk gewoon dat het een beetje wordt als in 2015. Met nog meer leuke klussen, workshops, strandwandelingen, reisjes. Hooguit met nog een beetje meer liefde én een fijn huisje in het mooie Den Bosch. Lief, mooi 2015, dankjewel voor dit jaar. Je leerde me geloven in mezelf.

 

 

 

De ondergaande zon / projectpapa

Ik zit met papa aan de keukentafel. We drinken wijn.
Hij vertelt dat hij nooit echt zo begreep wat ik zag. De dingen die ik zag.
Hoe ik zoveel simpele dingen mooi vond. Zoals de maan of de bomen.

Hij vertelde dat hij in de kuip zat. De zon ging onder en de lucht kleurde alle
kleuren rood en oranje. Hij vond het mooi. Hij besefte ineens dat hij het zag
en het mooi vond. En dacht: goh, dit ziet Ilse dus.

 

Op de eerste rij

Ik krijg wel eens de vraag of ik Project Papa snel ga uitbrengen
Of dat ik wacht
Totdat er geen papa meer is

Ik had daar nooit zo een antwoord op
Deed een beetje vaag
“Ik zie het wel”

Eigenlijk ben ik bang. Ik ben als de dood voor de dood.
De dood van papa dan.
Verder niet. Want papa was ooit bijna dood.
En dat wil ik nooit meer meemaken.

Ik werd overvallen door die angst.
Iemand vroeg me: “Wil je dat je vader trots op de eerste rij zit tijdens de boekpresentatie?”
Ik stelde me voor hoe dat zou zijn. En glimlachte.
” JA. Dat wil ik.”
Nou, zei ze. “Dan heb je je antwoord.”

Dus ik schraapte mijn moed bij elkaar en dronk wijn
Met papa
En toen zei ik het.
Zomaar hardop. Tegen hem.

“Pap, ik ben bang dat je dood gaat”

“Tsja” zei hij. “Ik kan over twee dagen dood zijn. En jij ook.”
“Ik weet dat ik af en toe wel zeg dat het van mij niet meer hoeft”
“Maar ik kan ook nog gewoon 85 worden”

“Ja”, zei ik. “Dat weet ik. Maar je bent gewoon wat gammel. En ik bang.
Met je maag enzo. En al die onderzoeken.
En ik wil zo graag dat je op de eerste rij trots zit te zijn dan.”

“Dat zal ik doen” zei hij doen. Dat beloof ik. “Of hier, of daarboven”.
Hij wees naar de hemel en nam nog een slok wijn.

 

 

ProjectPapa

ProjectPapa

Misschien heb je er al wat van voorbij zien komen. Op twitter of facebook. Of in mijn nieuwsbrief. Project Papa. Een nieuw fotoproject waar ik al een hele tijd mee in mijn hoofd zit. Een project waar ik ongemerkt tijdens mijn academiejaren in Antwerpen en Breda al aan heb gewerkt. Sterker nog, het allereerste beeld dat ik maakte voor de academie in Antwerpen ging over papa. Ik was 17 en bloednerveus. We hadden er 3 maanden de tijd voor. Na 2 weken “leverde” ik het werk met bijbehorend procesboekje van 3 pagina’s in als een braaf  VWO meisje. Bleek dat ik er nog weken aan verder moest werken. Oh wat voelde ik me toen dom en jong.

Het thema was mooi/lelijk. Ik fotografeerde papa omdat hij niet meer voldeed aan de standaard, aan de norm. Qua uiterlijk. Omdat hij een arm minder had. Maar in mijn ogen maakte hem dat eigenlijk alleen maar mooier.

SONY DSC

Later begon ik beeld te maken bij mijn eigen gevoelens. Verdriet dat ik nog had over zijn ziek zijn. Over het missen van zijn arm. Over de weken van spanning en intense angst die we beleefden op de intensive care. Ik probeerde mijn gevoelens om te zetten in beeld. Momenten die ik had onthouden opnieuw te vangen. Hoe naakt en eenzaam ik me voelde toen mijn broer me midden in de nacht kwam vertellen dat papa dood zou gaan. 18 was ik, toen ik deze foto maakte. 4 jaar na het ziekenhuis gedoe. Het maken van de beelden heeft er mede voor gezorgd dat ik het een plekje kon geven.

SONY DSC

Het was ook de eerste keer dat ik beelden begon te combineren. Foto’s samenbracht om te kijken of het werkte. Een techniek die ik op het eiland uiteindelijk heel erg veel heb gebruikt om te ontdekken of een foto in een boek zou werken of niet. Ik merkte dat ik er nooit echt klaar mee was. Met het onderwerp “thuis”, met het onderwerp “papa”. Het bleef iets wat telkens maar terugkwam en ook vaak op hele nieuwe manieren. Ik maakte beelden, heel veel beelden. Het meeste vond ik heel erg slecht. Sommige beelden bekijken ik nog af en toe. Ik werkte veel minder documentair in die tijd. Meer poëtisch, iets wat gelukkig nog wel steeds terug komt in mijn werk.

bewerkt35

Tijdens mijn studie in Antwerpen ging ik ook voor de eerste keer thuis fotograferen. Iets wat ik moeilijk vond. Ik kende de omgeving en de mensen natuurlijk. Ik wist niet zo goed hoe ik er mee om moest gaan. Een van mijn eerste pogingen was papa en mama fotograferen tijdens het eten. Een foto waar ik nu heel erg om moet lachen. Je zal maar door je dochter gefotografeerd worden tijdens het eten! Het was allesbehalve charmant. En ook niet echt bruikbaar. Haha!

SONY DSC

In mijn eerste jaar Breda ging ik het nog eens proberen. Ik was al iets blijer met de gemaakte beelden en kreeg goede beoordelingen maar toch zat iets me niet lekker. Het was niet precies hoe ik het wilde. Ik moest dichterbij komen. Het waren de te bekende plaatjes voor me. Eigenlijk ben ik me daarna vooral gaan storten op andere projecten en is het een beetje op de achtergrond geraakt.

SONY DSC

Toch ging ik in de derde van de academie nog een keer met de “ziekte” van papa aan de slag. Dit keer op een hele andere manier. Ik ging met bonzend hart en trillende benen met mijn verhaal naar de intensive care in Breda. Of ik nieuwe herinneringen mocht kweken. Het liefst was ik heel hard weggerend die eerste keer. Ik kreeg het bloedheet, benauwd en alleen al de geur van het ziekenhuis maakte me misselijk. Toch kreeg ik het voor elkaar. Draaide ik nachtdiensten mee en fotografeerde ik mezelf elk uur. Om te kijken wat het met me deed. Ik kweekte inderdaad nieuwe beelden in mijn hoofd, en er was weer een stukje afgesloten.

DSC02506

DSC01486

Eigenlijk is dit echt de laatste keer dat ik iets met het onderwerp deed, maar nooit ging het uit mijn hoofd. Nu, een dik half jaar nadat Weather Permitting officieel is uitgekomen begon het weer te kriebelen. Ik wilde weer een project doen en eigenlijk wist ik al wat ik wilde doen. Het moest over papa gaan. Maar nu echt. Gewoon goed. En met alles wat ik de laatste jaren geprobeerd heb als basis.

Vroeger op de basisschool vroegen kinderen of mijn opa me op kwam halen van school. Het was papa. Pissig dat ik was. Stampvoetend liep ik dan naar huis. Hij was mijn PAPA. En wat voor een. Ook al verschilden we als dag en nacht en was het regelmatig bonje. Hij was mijn papa, en niemand kwam aan mijn papa. Het besef dat hij misschien nooit mijn kinderen zou zien, of me zou zien trouwen was er ook al vroeg. Hij was nou eenmaal een oudere papa. Hij was bijna 50 toen hij me kreeg. Dat was een feit. Als kind vond ik dat vaak heel stom. Nu besef ik me pas hoe gek het is dat ik daar zo mee bezig was. Zo jong vooral. Nu ik realistischer kijk hoeft het helemaal niet zo te zijn natuurlijk. (Wie heeft er nog een leuke kerel in de aanbieding?)

Daar gaat dit project dan ook wel een beetje over. Over die jaren voordat ik er was. De jaren dat hij bij de marechaussee zat en stiekem de klok van het paleis een uur terug zette ‘s nachts. Of dat hij op het bordes poepte van Soestdijk. Een verhaal wat hij altijd zo smeuïg kan vertellen.Of dat hij spijbelde van de middelbare school en dan hele dagen aan het tafeltennissen was bij een vriend. Een vriend die ik met wat hulp inmiddels ook heb gevonden. En die we hopelijk binnenkort gaan ontmoeten.

Toen MH17 was neergestort zei ik dat het me zo afschuwelijk onmenselijk leek om stukjes mens van de grond af te schrapen. Papa vertelde dat hij dat ook wel eens had moeten doen toen hij op zestienhoven werkte. Hij vertelde het alsof het ging over een boterham met pindakaas. Hij, de nuchtere Rotterdammert en ik, zijn dochter, de gevoelige fotografe. Hij gehard door het leven, ik nog aan het begin.

Dag en nacht dus, wij. Maar toch lijken we ook op elkaar. En hoop ik dat we elkaar nog beter kunnen gaan begrijpen als we naar alle plekken gaan waar hij herinneringen heeft liggen. Een reisje door Nederland gaat het worden. Vol met verhalen en natuurlijk beelden. Het universele onderwerp is dan ook wel vaderliefde. Maar misschien gaat het ergens ook wel over afscheid en ouder worden. En over het leven met een handicap en de bewondering die ik heb voor zijn doorzettingsvermogen. Over een vader-dochter relatie. Over de goede oude tijd. En de stomme oude tijd.

De eerste beelden heb ik in Frankrijk gemaakt, zo’n beetje zijn lievelingsplek in de wereld. En nog steeds vind ik het moeilijk om de beelden op waarde te schatten, juist omdat ik de omgeving zo goed ken. Maar toch weet ik en voel ik dat ik het nu wel kan. Dat dit het moment is voor project papa.

SONY DSC

De eerste beelden zijn te vinden op www.ilsewolf.nl/projectpapa

Zo’n Dag.

Ik stond vanochtend op en had eigenlijk niet zoveel zin in vandaag. Een beetje moe. Een rommelig huis. Een druk hoofd. Zoveel te doen. Maar ik had afgesproken in Amsterdam. En ik wist dat Glen Hansard op zou treden in een platenzaak. En voor een half uurtje live naar zijn muziek luisteren heb ik vrij veel over.

En soms kan zo’n dag waar je eigenlijk geen zin in hebt, de mooiste dag van de maand worden. Ik voer in een bootje over de grachten. Met de wind in mijn haar en de zon op mijn gezicht. In prima gezelschap. Toeristen die voorbij varen en foto’s maken. Een meerkoet die een nestje bouwt. Een meeuw die bijna mijn hoofd raakte. Verliefde stelletjes op de kade. En daarna lopen naar Concerto.

Bezweet. Bang om te laat te zijn want vol was vol. Maar gelukkig was het nog niet vol. En alsof het zo moest zijn werd het snel na binnenkomst drukker en drukker. En na een dik uur wachten in een bloedheet Concerto kwam hij vrolijk binnen gewandeld. Glen. En begon hij te spelen. Een dik uur lang. En oh wat was het de moeite waard. Lachen en soms ook bijna een traan. Want mooi.

Wat eerst meteen na het concert naar huis toe was, werd na afloop met 2 vriendinnen het terras op. Rosé als avondeten. En wat bitterballen. En toen kwam Glen gewoon nog even gezellig op het terrasje naast ons zitten. Want de avond was nog niet leuk genoeg blijkbaar. Het ‘terrasje’ werd al gauw een paar uur van heel hard lachen en lol met drie hele gelukkige mensen.

Terug in Breda op de fiets met het laatste stukje avondrood voordat de nacht het licht opslokte. Zachtjes zingend en knetter gelukkig. Ik wil veel vaker geen zin hebben in een dag.

Oma

Hoi Oma, zal ik zo even langs komen?

– Ja, doet dat. En neem dan wat lekkers met oe mee.

Wat wil je?

– Geen Bossche bol! En ook niet zo’n mokka ding.

– Doe maar n halve vlaai! Ja! Zo’n lekkere.

Oke!

– Nee, doe maar een hele, want Jan en Riek komen ook nog, en dan kun je een stuk voor je broer meenemen.

Oke, voorkeur? Kersen? Aardbei?

– Laat ik aan jou over.

Oke!

– Je kan trouwens ook 2 halve doen.

Is goed.

– En dat het duur is kan me niet schelen.

Doei oma, tot zo

– Tot zo schatje

 

Schermafbeelding 2015-04-25 om 11.45.52

Schier

Het was weer zover. Ik snakte naar de zee. Naar ruimte. Naar wind in je haar en zout op je lippen. Ik snakte naar rust. Ik snakte naar  eiland. Ik was eigenlijk nog nooit echt op de Nederlandse Waddeneilanden geweest. Ja, op Texel, toen ik 12 was. Maar Texel is in mijn ogen geen eiland. Ik ben Caldey gewend. Ik wil klein, fijn, een beetje terug in de tijd.

Er is een plek waar ik eigenlijk al een hele poos naartoe wilde. En ik hoorde om me heen dat het prachtig moest zijn. Ik wilde eilandfoto’s maken. Ik wilde even weg uit de snelheid. Ik wilde ruimte om me heen. Ik ging naar Schier.

En Schier, (mag ik je zo noemen?) wat ben je mooi. Wat ben je ongelooflijk mooi. Met je uitgestrekte vlaktes niemandsland. Met je wilde zee. Met je zon en je regen. Met je storm en je mist. Met je nevel en wolken. Met je schattige huisjes. Je lieve mensen. Met je achterlijk mooie natuur. Met je eindeloze duinen. Je olifantenpaadjes. Je stilte. Je grootsheid in al je kleinheid. Met je mooie vogels. Je prachtige schelpen. Je zandbanken. Je vuurtorens. En zelfs je heuvelpaden door de duinen vond ik leuk, ook al heb ik ze een klein beetje vervloekt toen ik er met wind tegen overheen fietste.

Ik ben fan van je Schier. Misschien ben ik zelfs een beetje van je gaan houden.

Tot snel!

SONY DSC

SONY DSC

SONY DSC

Caldey in het Spijkerlied

Op Caldey valt niet veel te beleven

Een verlaten eilandje in zee

Waar nog maar 28 mensen leven

er is geen supermarkt, winkel of café

De complete markt ligt daar daar dus open

voor een bedrijf lijkt mij dat ideaal

Nu je hier toch niks kan verkopen

V&D open daar een filiaal!

Spijkers met koppen

Zet op zaterdag de zaken op een rij

Spijkers met Koppen

We spijkeren je bij

 

Negen jaar

Negen jaar geleden is het vandaag. Negen jaar nadat papa ziek werd. Negen jaar nadat zijn arm geamputeerd werd. Negen jaar na het begin van een 8 weken durende coma. Negen jaar nadat ik een post traumatische stress stoornis kreeg. Negen jaar nadat de dokters zeiden dat hij 5% overlevingskans had. Negen jaar nadat hij aan 37 infusen lag. Negen jaar nadat ik huilend naast zijn bed zat als tiener. Negen jaar nadat mijn broer me om 7 uur uit bed haalde. Negen jaar na ‘papa gaat dood’. Negen jaar na schelden op de wereld. Negen jaar na een allesverwoestende machteloosheid. Negen jaar. Vandaag.

Op kerstavond dit jaar kreeg papa twee soorten parfum. Ik spoot er een op zijn arm, zodat hij kon ruiken. Zelf kan hij dat niet. Toen ik het andere geurtje wilde testen vroeg ik bloedserieus om zijn andere arm. Het was even stil. Toen begon iedereen bulderend te lachen. Niet veel later viel ik gierend van het lachen van de bank. Negen jaar later vergat ik heel even dat hij nog maar een arm heeft. Ik kan me hem niet eens meer herinneren met twee. Negen jaar later ben ik heel erg blij dat mijn papa er nog is, en dat hij 72 mag worden deze maand. En dat we dat gewoon thuis vieren. En dat we grapjes kunnen maken om onze eenarmige bandiet.

SONY DSC